Wiert vertelt: "Vanuit Siddeburen kun je, net over de 'grenzen' van ons dorp leuke dingen ondernemen. Als je over de Eideweg naar het zuiden rijdt, kom je in Noordbroek. En net voordat de weg een bochtje naar rechts maakt, ben je over een brugje. Dat brugje leidt over het Siepkanaal, vroeger een klein riviertje. Nu een flutding, maar heel vroeger een belangrijk water. Niet alleen voor de afwatering van het zure veenwater, dat de boeren niet op hun land wilden. Het was ook nog eens, en dat is vrij uniek, een taalgrens.

Noordelijk er van is de Groninger taal anders dan ten zuiden er van. Daar wordt net iets meer Oldambts gesproken dan aan de kant van Duurswold. Dus an dizze kaant proaten ze net eem aans als aan aanderkaant daip. Maar dat kan niet de reden zijn om hier naar toe te rijden.

We vervolgen de weg naar het zuiden en rijden ons buurdorp binnen, Noordbroek. Net voor ongetwijfeld de lelijkste toren van de omgeving, slaan we linksaf naar het oosten. Pastorieweg. Die lelijke toren heet 'Oll Dodde' en dat staat voor 'oud lelijk ding'. Maar we reden de Pastorieweg op, na de bocht bij het Dorpskerkhof, komt er een klimmetje over de N 33. kuitenbijtertje als je op de fiets bent.

Nadat je de foeilelijke hoogspanningsleiding hebt gepasseerd zie je links een groepje bomen en een boerderijtje staan, Noordbroeksterhamrik. Het doel van mijn verhaaltje. Je moet dus linksaf op de eerstvolgende splitsing. Maar net voordat je afslaat, zie je rechts een woning staan met een bordje 'Kielhuis'. Dat huis heeft een hele historie. Vroeger was het een stopplaats voor de diligence van Groningen naar Winschoten, want die ging over de Pastorieweg. De vorm van bewoning van het Kielhuis is ook een aantal keren andersom gedraaid van oost naar west en weer terug. Bij het Kielhuis werden vroeger ook veel paarden verhandeld want, geloof het of niet, Noordbroeksterhamrik was vroeger een plaatsje wat bekend stond vanwege zijn uitstekende paarden.

We sloegen linksaf en we rijden nu op 'Hamrik'. Eigenlijk is de benaming van dit weggetje een beetje jammer, want in de volksmond heette het vroeger "de weg naar 't Leger". Er heeft geen kazerne gestaan, maar aan de linkerkant staat een heel oude boerderij, die bekend stond onder de naam 't Leger'. De troepen van Napoleon moeten daar eens overnacht hebben.

Later sliepen daar, maar ook bij andere boeren in Noordbroeksterhamrik, de Muntendammers met hun hondenkarren. Ze sliepen daar in het stro en verzorgden er hun honden. In ruil daarvoor hielpen ze de boeren met de werkzaamheden. Die Muntendammers verkochten hun negotie langs de deuren. Die boerderij ligt in een verrassende bocht van de weg trouwens.

En net voorbij die bocht wacht je de verrassende aanblik van een prachtige molen. Dat was tegelijk het doel van mijn reis, want ik heb iets met Noordbroeksterhamrik. Drie generaties van onze familie woonden in dit gehucht. Vanuit Siddeburen verhuisde Kasper Arends van der Veen in 1835 naar deze plaats. Zijn zoon Derk van der Veen werd geboren in Noordbroeksterhamrik in 1845 en ging nooit buiten Noordbroek wonen en diens zoon heette Wiert van der Veen die in 1881 het levenslicht zag. Allemaal in Noordbroeksterhamrik en vlakbij deze molen, want als er aangifte werd gedaan bij de burgerlijke stand, dan ging bijna altijd de molenaar van deze molen waar we nu voor staan, mee als getuige. De getuige was bijna altijd de naaste buurman, dus moet onze familie vlakbij deze molen, de Noordermolen hebben gewoond. Die laatste genoemde van der Veen, vertrok overigens naar Slochteren en diens zoon was mijn vader. Zelf ben ik geboren in Schildwolde, maar als baby al meeverhuist naar Siddeburen.. Dus het rondje was voor mij rond.

Wie er ook banden tussen Siddeburen en oordbroeksterhamrik heeft is de molenaar van deze Noordermolen. Die is dus ook regelmatig aan 'aanerkaant daip' te vinden. Eigenlijk is dat een raar begrip, dat ' aanerkaant daip' want de overkant blijft, aan welke kant je je ook bevindt, altijd 'anerkaant'. Als de vlag uit is bij de Noordermolen, kun je er terecht voor een prachtige mini excursie onder leiding van de Sibboerster molenaar Vincent Mathlener, die geen moeite teveel is om uitgebreid te vertellen over de geschiedenis van zijn Noordermolen. Trek er wel een uurtje voor uit, want in de molen treft u naast foto's en tekeningen ook veel gereedschappen aan. Een molenaar weet niet alleen veel van molens, maar is ook nog eens goed thuis in de natuurlijke elementen. Deze molenaar kan u daar boeiend over verhalen.

Als u de weg naar het noorden vervolgt, denk er dan eens over dat u eigenlijk op de bodem van de zee rijdt. Bij één van de grote stormen die ooit onze provincie teisterde, was er een grote overstroming. De Dollard sloeg een gat in onze omgeving en reikte tot bijna de toren van Noordbroek. En dat verklaart dan weer de naam van het gehucht Hamrik. Want Hamrik betekent "nieuw land". Zo zijn er ontstaan: Midwolderhamrik, nu Nieuwolda, Scheemderhamrik, nu Nieuw Scheemda en het gehucht waar we nu zijn, Noordbroeksterhamrik, die als enige van de drie zijn naam heeft behouden.

Vroeger woonden er trouwens een kleine 400 personen in het gehucht en soms was het er niet pluis, want tussen 1800 en 1900 stelde de gemeente Noordbroek drie nachtwachten aan voor t Hamrik die des morgens voor acht uur moesten rapporteren aan t gemeentehuis.

Op weg terug naar Siddeburen komt u over Rommelskerken, een voormalig gehucht net boven Noordbroeksterhamrik, waarvan de juiste ligging niet bekend is. Daar gaat de sage over van de klokken van Noordbroek, van de ol Dodde. De duivel hield niet van het gebeier van klokken en had deze gestolen uit de toren. Maar terwijl hij door de lucht vloog werden ze te zwaar en hij gooide ze naar beneden in de Kolk bij Rommelskerken en daar luidt hij ze nog wel eens bij storm en slecht weer. Een kolk is een diepe inslag in het land welke ontstaan is door de zee. En voorbij Rommelkerken bent u weer terug op Sibboerster grond, aan aander kaant daip dus."