|
Geschreven door Henk Kloepping
|
|
vrijdag, 13 mei 2016 |
 De gebroeders Poland en molenaar Lex van der Gaag staan al vóór half negen op het erf bij de molen van de Groote Polder. Want vandaag, op de 99e gedenkdag van het wonder van Fatima, zal de nieuwe halssteen worden geplaatst. En het is ook nog geweldig mooi weer: er staat zelfs een redelijke wind al komt hij wel uit een voor de molen van de Groote Polder wat moeilijke hoek.
 | Auteur dezes heeft helaas niet de hele dag de tijd. Ik studeer nog en dit is de examenperiode, ik ben dus druk aan de studie. Maar molenaar Lex van der Gaag, die er ook is, waarschuwt mij op "strategische ogenblikken" zodat ik me even van de boeken los kan rukken om een foto te maken. Zoals de foto hier links, van het oude halslager. Merk op dat de wat spookachtige "verlichting" komt door de lange belichtingstijd: het is tamelijk donker in de molen. |  | We hebben het oude lager eerst maar even op het ondertafelement gezet. Later zal hij verhuizen naar de "leszolder". Maar ook de nieuwe steen moet natuurlijk even op de foto, voor hij naar boven wordt gehesen. Het is een Belgische Arduinsteen, vertellen de Polands, en zo'n steen is al een beetje "zelfsmerend". Zoals je ziet is de "deuk" (uitholling) veel minder dan die van het oude lager.
|  | Er zijn wel stenen die een nóg kleinere uitholling hebben. Maar door het grote gewicht van het gevlucht blijft de boel keurig op zijn plaats. Vervolgens wordt de steen uit de bus gesjord en aan de hoogwerker gehangen. Dat vereist nog even wat overleg, hoe krijg je het ding straks naar binnen? Gewoon aan een strop hangen is het idee, en dan zal de Rob de steen naar binnen trekken. Want zo heel zwaar is hij niet. De oude "steen" (het lager) was van gietijzer en woog zeker 200 kilo, maar deze zal ongeveer de helft doen, schatten we zo. Echt gewogen hebben we hem niet, maar arduinsteen heeft een SG van 2,8 gram per CC, dus zal het zo'n 130 kilo zijn (ruweg is de steen 40 * 60 * 20 cm). Dat moet je niet op de kop krijgen, dus houden we braaf afstand als de Polands de steen ophijsen. Zie de foto links. De steen draait wel wat en raakt bijna een roed, maar .. het gaat goed. Uiteindelijk manouvreert Dave de steen keurig voor de uitgestrekte armen van Rob. Zo ver, zo goed. |  | "Ja, kheppum!" horen we van boven en inderdaad, de steen wordt nu heel voorzichtig nog wat gedraaid. Nog een stukje zakken, nog een stukje, dan wat voorzichtig zwaaien en - bonk - daar staat-ie dan op de kapzolder.
|  | Da's mooi, maar nou moet hij nog naar binnen en - onder de as. Die as is keurig met een dommekracht opgestempeld, die gaat nergens heen. Maar het is krap zo voor het bovenwiel, en Rob is wel een sterke Hollandse jongen, maar geen Tarzan. Met behulp van wat glijplankjes en een takel die aan de nok wordt vastgemaakt lukt het dan toch de steen onder de as te krijgen. Dan komt Dave helpen en met vereende krachten - en een paar koevoeten en steunblokken als hulp - lukt het om wat stapelhout en het bekende "kwastvrij houten plankje" onder de steen te krijgen. "Hee", merk ik op "er zit een KWAST in dat kwastvrij houten plankje!" - dat klopt. Maar hij zit niet onder de steen, en dan kan het geen kwaad, legt Rob uit. Er is wel belangstelling voor wat we aan het doen zijn: molenaar Marius Biesheuvel is gearriveerd, even later komt ook molenaar Anne Wieringa even langs en ook buurman molenaar Henk Helmantel flitst even voorbij. Die is op weg naar zijn eigen molen - die kan EINDELIJK eens draaien vandaag. |  | De slechte biotoop zorgt voor veel stilstand, er zijn plannen om daar wat aan te doen. Maar de Noordoosten wind van vandaag is voor De Ruiten gunstig. Voor ons niet en dat blijkt ook wel, want als uiteindelijk - nadat ik tussendoor nog weer even een paar uurtjes in de boeken ben gedoken - de boel "klaar" is in de ogen van de Polands, zeilen we op. |
Het moet allemaal wel even op gang komen: veel zeilslag, de wigjes van het gevlucht zijn wat los gaan ziten en die moeten we eerst aanslaan. En dan staat de locomobielschuur ook nog in de weg. En de zeilen hangen er ook bepaald nog niet goed voor... maar toch.. Maar toch gaat de molen weer rond - en nadat ik de schuif een stukje heb opengedraaid verplaatsen we zelfs wat water! Hoewel ik denk dat ik mijn boeken en aantekeningen maar meeneem naar de molen denk ik ook dat ik er morgen wel zal zijn. Nationale Molendag - ik verheug me er al op! |
De Molenstichting Midden- en Oost-Groningen is een algemeen nut beogende instelling. Wij beheren tien grote en twee kleine molens in het hart van Groningen. De MSMOG hoort daarmee tot de grootste molenbezitters van de provincie Groningen.
