1: naar energiebron 2: naar grondvorm 3: bouwwijze en plaatsing 4: bouwmateriaal 5: krui-systeem 6: functie
Wind en ros. In onze streken komen geen watergedreven molens voor.
4, 6, 8, 12 en 16. Een ronde molen heeft héééél veel zijden.
De naam geeft de plaats aan waar het water dat de molen aandrijft het rad aandrijft: bovenin, in het midden, of onderlangs.
Dat zal meestal een onderslag watermolen zijn.
Via de overwelfde invaarten die in de belt zijn uitgespaard kan men met een paard en wagen de molen in en uit rijden zonder last te hebben van de draaiende wieken, een groot voordeel t.o.v. de grondzeiler.
De molen met een stelling.
De (paal)tjasker.
Een strikte scheiding in gebruik van bouwmaterialen is niet altijd te maken. Er zijn molens die gezien hun omvang en het gebruikte materiaal tot beide groepen behoren.
De buitenkruier is al van verre te herkennen aan de staart, een omvangrijke constructie van balken achter aan de kap.
Rollen-, voeghouten-, neuten- en Engels kruiwerk.
De Noorderling kent geen watergedreven molens en zegt tegen een poldermolen dus vaak "watermolen" - die dus door de wind wordt aangedreven!
Die plette / maalde gekiemd en daarna gedroogd / geroosterd graan (mout) om voor de jenever- of bierproductie te gebruiken.
Een pelmolen - hij pelt de schil van de gerst en maakt zo gort.
Als de wolk op 5 km passeert en het is geen zware onweersbui met valwinden dan kan de molenaar meestal gewoon doordraaien. De wind kan wel onregelmatig worden. Bij een zware onweersbui altijd de vang er op en de bliksemafleider. Passeert de bui op 1 km is de kans heel groot dat de wind ogenschijnlijk plots "uit de wolk" lijkt te waaien. "Een bui neemt zijn eigen wind mee". Dat is buienwind, vergelijkbaar met valwind maar minder heftig. De wind is dus van ZW naar O gegaan: de wind krimpt. De molenaar heeft de molen gevangen en wacht tot de wind weer terugkeert naar ZW. Merk op dat de buienwolk op de ZW wind drijft, de buienwind veranderd natuurlijk de hoofdwindrichting niet, dat is alleen lokaal zo voor de molenaar.
Vanaf 11.00 uur 's morgens en alleen op warme dagen, dus niet niet in de winter.
Regennest!
Dat is een werkwind: onregelmatig in richting en sterkte. De molenaar moet steeds weer zijn zeilvoering wisselen en moet af en toe bijkruien.