Over het algemeen wel. Een uitzondering is als je dagelijks op de molen werkt, dan inspecteer je als het ware "al doende", als is het ook dan goed voor inspectie een eigen moment te reserveren. Maar op een andere molen of op je eigen molen na enige dagen afwezigheid is het echt nodig.
Je kunt zo helemaal over de vloer kijken want je ogen zitten dan op vloerhoogte. Kijk of er voorwerpen liggen die daar niet horen en kijk of er geen belemmering van noodzakelijke bewegingen mogelijk is (vangbalk).
Je kunt voorwerpen zien liggen die ergens uit zijn gevallen. Ze zaten er niet voor niets, dus is het zaak te controleren waar ze uit of af zijn gevallen en wat je daar aan moet doen. Denk aan kammen, scheerijzers, bouten, latjes, borgspijkers, losgetrilde schroeven etc. Ook splinters zijn verdacht. Rolletjes potloodkool wijzen op te hard vangen. Zaagsel of splinters kunnen duiden op aanlopen of op ongedierte. Vogelpoep kan duiden op vogels in de kap, net als nestmateriaal. Brandblussers of stofzuigers, bezems of ander gereedschap horen niet op de vloer en kunnen de werking van de vangbalk belemmeren. Plasjes water kunnen duiden op lekkage. Zie je oude resten reuzel, haal die dan weg, die zijn gevaarlijk (uitglijden).
Pas zitten van de vangstukken, conditie van de maanijzers, scheuren of splijten, dikte van de vangstukken, rijklamp en rust, de vorken en de lendestut, het kettinkje of stangetje aan het buikstuk. Let vooral op kleine scheurtjes, die groter onheil aankondigen.
Dat hij niet rot is, goed in de verf zit, de vangketting er goed stevig aan vast zit, de conditie van de ketting goed is, zowel de vangketting als de ketting tussen de vangbalk en de vangstok en dat het oog en de haak waar hij aan hangt niet door zijn gesleten.
Dat de penbalk niet is verschoven. Dat kun je aan het loszitten van de wiggen zien.
Als de delen netjes tegen elkaar zitten gewigd en de as loopt niet warm dan kan dat.
Je kunt gewoon doormalen, maar moet wel regelmatig blijven controleren. De steen is niet overal even sterk. De as drukt er overal met dezelfde kracht op. Op plekken waar de steen harder is onstaan grotere krachten. Daardoor kan er soms een stukje van de steen afbreken. Dat kan op zich geen kwaad. Ook kan de steen zich nog moeten "zetten": dan is hij net niet helemaal recht onder de as geplaatst, maar door de druk gaat dat uiteindelijk vanzelf vaak goed. Soms loopt een nieuwe steen eerst warm - tot er een schilfer afbreekt, en/of de steen zich zet en het probleem verdwijnt. Advies is dus bij een nieuwe steen regelmatig te controleren. Als de steen na een paar dagen regelmatig draaien nog steeds te warm loopt de molenmaker bellen.
Probeer het uit met rustig weer. Eerst inspecteer je alles rond de vang, zie vraag 5 hierboven. Lijkt alles in orde, houd dan de zeilen geklampt en en laat de molen in beweging komen. Leg de vang gelijk weer op. Vangt de molen, licht dan de vang weer. Laat de vang gelicht, ga in de molen. Kijk goed uit voor draaiende delen! Steek je hoofd door het kapluik. Luister of je de vang hoort aanlopen. Kijk ook of het bovenwiel en de bonkelaar of schijfloop goed lopen (niet slingeren).
Het boek suggereert: ongeveer een zesde van de draaisnelheid. In dit geval 70/6 dus ongeveer 12 endjes (3 omwentelingen). In mijn praktijk gaat op dat het van nogal wat zaken afhangt (belast, onbelast, dichte of dunne wind, vangbalk laag of hoog etc.), maar meestal lukt het wel binnen 5 omwentelingen (20 endjes).