Les 24
(2017)

De (achterste hanger wordt ook wel eens 'voorste hanger' genoemd.) hanger is een enkele balk waaraan bijvoorbeeld een duim of klinkpen is bevestigd om de vang op te kunnen laten “vallen” (rusten). Een hangereel is een raamwerk wat om de vangbalk loopt en dus bestaat uit meerdere balken. Een hangereel is vaak ook het ophangpunt / scharnierpunt voor een kneppel waarmee de vangbalk (stevig) vast kan worden getrokken als de vang “er op ligt”.

Omdat er een kettinkje of een stangetje tussen het buikstuk en de steunder(balk) is aangebracht dat dat voorkomt.

Na het verstellen van de vang trekt de vangbalk (via sabelijzer) extra sterk aan het sabelstuk. De vang zal dus bovenaan, vaak linksboven aan, aan kunnen gaan lopen (kopstuk en schouderstuk). Je kunt met een plankje of houtje tussen de rijklamp en rust dit probleem vaak wel verhelpen.

De molenaar moet er goed op letten dat de haak waaraan de vangstok hangt niet door is gesleten of geroest. Je wilt de vangstuk echt niet op iemands hoofd zien landen, ook niet op je eigen hoofd..

Als de vangstok schuin omhoog steekt draait de molen (is de vang er af). Als het dan regent loopt het water langs de vangstok de molen in.

Dat kan middels een duim, een klamp of een klink (haak).

Dat is een paltrok, en wel “de Held Jozua”!

De trommelvang bestaat uit twee trommels op dezelfde as. Op de kleine trommel zit de vangketting (binnenvangketting) gewikkeld. Op de grote trommel het vangtouw, maar dan precies andersom gewikkeld. Trek je aan het vangtouw draait de trommel linksom (het touw wikkelt daar af). Dan draait de kleine trommel ook linksom, maar omdat de ketting er net andersom op is gewikkeld zal die juist opwinden. De verhouding tussen de diameters bepaald ook de kracht die je kunt zetten.

Wat je ook doet: de pal NIET inlaten als de molen achteruit draait. Uit de wind kruien, iemand op de vangbalk laten zitten wordt ook wel gezegd, al vind ik dat een gevaarlijke zaak. Zo gauw hij stil staat de pal er in en aan de ketting. Brrr, dat ging nog maar net goed..

🔝